Kto kogo promuje, czyli wydawnictwa vs książki

Dziennikarze, czy blogerzy zapowiadający nowość wydawniczą, a później recenzujący jej treść – zawsze pamiętają o przywołaniu nazwy wydawnictwa, dzięki któremu dana książka została opublikowana. Marka wydawnictwa jest wizytówką książki, jej dodatkową rekomendacją, umiejscawia ją w kontekście dzieł innych autorów, którzy publikowali pod tym samym szyldem. Można by przypuszczać, że użytkownicy mediów społecznościowych skupią się raczej na samych tytułach, treści, bohaterach i emocjach związanych z lekturą. Tymczasem także oni chętnie dzielą się informacjami o samych wydawcach. Zgodnie z analizą IMM ze 100 tys. wszystkich publikacji, w których pojawiły się nazwy monitorowanych wydawnictw (szczegółowe informacje w metodologii) najwięcej wzmianek zostało zmonitorowanych właśnie w mediach społecznościowych, bo aż 73 tys. wpisów i komentarzy.

Zdecydowanym liderem rankingu zostało Wydawnictwo ZNAK, które osiągnęło w badanym okresie wynik prawie 15 tys. publikacji (35% wszystkich wzmianek w TOP5 badanych wydawnictw). Na drugim miejscu znalazł się Świat Książki (19% publikacji), na trzecim Wydawnictwo Literackie (17%), a na kolejnych: Prószyński i S-ka (16%) oraz Zysk i S-ka (13%). Co ciekawe jednak – inaczej kształtuje się ranking pierwszej piątki z uwzględnieniem wartości AVE publikacji. Najwyższy ekwiwalent reklamowy z prasy i rtv ma nadal Wydawnictwo ZNAK (66 mln zł), na drugim miejscu natomiast znajduje się nie Świat Książki, a Wydawnictwo Literackie (36 mln zł), na trzecim W.A.B. (23 mln zł), a na czwartym i piątym kolejno: Prószyński i S-ka (21 mln zł) oraz Dom Wydawniczy Rebis (19 mln zł).

Nowości, recenzje i promocje

W myśl zasady – nie sądź książki po okładce – nie poprzestaliśmy na ocenie, które wydawnictwa wypadły najlepiej pod względem liczebności i wartości publikacji, sprawdziliśmy także, co kryje się w treści opublikowanych materiałów. Źródłem najbardziej nieskrępowanych merytorycznie i językowo opinii jest oczywiście internet – dlatego przyjrzeliśmy się w szczególności wypowiedziom jego użytkowników. Przede wszystkim, jak się okazało, chętnie komentowano pojawienie się na rynku nowości wydawniczych. Internauci często dzielą się linkami do artykułów z portali tematycznych, ale sami także udzielają swoich wypowiedzi, zapowiedzi, czy opinii np.:

–  „Absolutnie konieczna lektura! Przerażający reżim Korei Północnej widziany oczami nauczycielki angielskiego. I krótkie przemówienie Suki Kim na Ted.com -> Dziękuję Wydawnictwu Znak:)”

– „W sam raz na letni wieczór! Jill Mansell "Nieprzewidziane konsekwencje miłości" Wydawnictwo Literackie CZYTAM…”

– „Zapraszamy do zapoznania się z nowością Wydawnictwa Agora 🙂 o szczęściu słów kilka..”

Innym sposobem na pokazanie swojego zamiłowania do książek, jest ich cytowanie oraz dzielenie się mini recenzjami na ich temat:

– „Bardzo lubię ten fragment wspomnień Madeleine Albright , Pani Sekretarz Stanu, Świat Książki, Warszawa 2005, S. 87. http://t.co/lPoSNAWVoL”

– „Podróżuję, by lepiej poznać życie, ludzi, samego siebie. Czuję głód nowych doznań, potrzebę podziwiania i dziwienia się. Jeśli człowiek nie umie zachwycać się już niczym, jeśli jego serce pozostaje zimne – przestaje żyć naprawdę". <3 Jacek Pałkiewicz, "Oblicza strachu", Wydawnictwo Czerwone i Czarne”

– „Zapraszam na recenzję rewelacyjnej i bezkompromisowej książki Śmierć Frajerom od Wydawnictwo MUZA S.A. 😀 <3”

Internauci nie zapominają dzięki komu mogą cieszyć się oczekiwaną lekturą i udostępniają swoje opinie na temat wydawców, choć nie zawsze mają formę laurki:

– „Szkoda, bo wydanie Krajewskiego w Znaku ma FATALNĄ czcionkę. Źle się czyta. @WydawnictwoZnak”

– „Świetny początek dnia dzięki Wydawnictwo Znak :)”

– „Wydawnictwo Literackie kojarzone głównie z beletrystyką, dziś serwuje sporą dawkę ciekawych poradników…. http://t.co/HTQGXfnHta”

– „38/52 Małgorzata Thiele, „Trzy panie w samochodzie czyli sekta olimpijska” – przyjemne jak to książki z kolekcji Babie lato Wydawnictwa Nasza Księgarnia”

Chętnie komentowanym tematem są także promocje, jak się okazuje jednak obniżka ceny może stanowić dla niektórych – powód do zadowolenia, dla innych – utrapienie:

– „Wczoraj zamówiłam sobie książki ze strony @WydawnictwoZnak 😉 Polecam promocje do -60 procent”

– „Wyprzedaż księgarni wyd. Czarne -25%. Kolejka żeby w ogóle wejść na 15 min stania, do kasy – godzina. Ludzie chcą czytać. K…”

Chociaż nieprzychylne komentarze zdarzają się najlepszym – to w przypadku wydawniczego kontekstu – zajmują w ogólnym rozrachunku niewielkie miejsce w sercach internetowych czytelników. Wśród wszystkich informacji opublikowanych na temat badanych przez IMM wydawnictw ukazało się tylko ok. 1,2 tys. wzmianek o zabarwieniu negatywnym i aż  9,5 tys. o wydźwięku pozytywnym, pozostałe materiały miały charakter neutralny.

Społecznościowa czytelnia rośnie w siłę

W 2014 roku zbadaliśmy w IMM wpisy i komentarze, w których użytkownicy portali społecznościowych informowali o „przeczytaniu książki“. Wynik okazał się bardzo pozytywny, ponieważ od stycznia do września 2014 roku pojawiło się prawie 26 tysięcy deklaracji czytelnictwa, a opiniami na temat przeczytanych książek podzieliło się w tym okresie niemal 15 tysięcy unikalnych użytkowników social mediów! Rok 2015 jednak zaskoczył nas jeszcze bardziej, od początku roku zmonitorowaliśmy bowiem dwa razy więcej wpisów dotyczących deklaracji czytelnictwa książek, czyli prawie 50 tys. publikacji! To bardzo optymistyczne wiadomości dla zwolenników krzewienia nawyku czytania. Tak jak w roku ubiegłym, nadal najaktywniejsi w dzieleniu się swoim zamiłowaniem do książek, są użytkownicy Facebooka (49% wszystkich wzmianek), na drugim miejscu znajduje się Twitter (32%) i nadal możemy liczyć na silne literackie wsparcie kobiet, publikujących wpisy na temat ulubionej, czy polecanej lektury na forach: netkobiety.pl (10%), czy f.kafeteria.pl (4%), na Google Plus pojawiło się 5% publikacji wśród najaktywniejszych źródeł.

O wydawnictwach natomiast zdecydowanie najczęściej mówi się na Facebooku (85% TOP5 źródeł ze wszystkich publikacji), na kolejnym miejscu znalazł się serwis Google Plus z 8% i kolejno: Twitter – 3%, opineo.pl – 2% i książki.wp.pl – 2%. To podsumowanie jednoznacznie wskazuje lidera medialnego w zakresie skali przywoływania informacji o wydawnictwach literackich, ponieważ właśnie na portalu Marka Zuckerberga toczy się najwięcej dyskusji i wydawanych jest najwięcej opinii. Facebook to z pewnością ważne miejsce czerpania i przekazywania informacji dla każdego wydawcy.

 

Patronem merytorycznym badania są Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie.

 

Komentarz do badania:

Grażyna Grabowska, prezes zarządu spółki Targi w Krakowie, organizatora Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie

 

„Nikogo nie trzeba przekonywać, że czytanie jest fajne. Książka rozbudza wyobraźnię, poszerza wiedzę i daje ogrom satysfakcji. W tym roku poszliśmy jeszcze dalej – mówimy wprost – „Czytanie czyni zuchwałym”. Ten cytat z książki Lawendowy pokój Niny George jest hasłem przewodnim tegorocznych Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. Przygotowany raport ukazuje czytelników jako osoby aktywne, zaangażowane i otwarte. Osoby, które chcą się dzielić swoimi opiniami, chcą rozmawiać o książkach, autorach i o wydawnictwach. Z własnego doświadczenia wiem jeszcze o jednym – czytelnicy chcą też rozmawiać z autorami i z wydawcami. Dlatego serdecznie zapraszam do Krakowa, abyśmy przed 4 dni w atmosferze święta mogli rozmawiać o literaturze.”

 

Grażyna Grabowska – biografia

(1958, Bytom) Studia wyższe na kierunku filmoznawstwo w Zakładzie Teatrologii Wydziału Polonistyki UJ. Pracę zawodową rozpoczęła jako nauczycielka języka polskiego. Po zmianach ustrojowych w 1989 roku była jednym z pierwszych pracowników w krakowskiej redakcji „Gazety Wyborczej”, z którą związana była do 1994 roku, początkowo jako sekretarz redakcji, a później szefowa działu kultury. Następnie kierowała działem reklamy i marketingu w pierwszej firmie zajmującej się organizacją profesjonalnych imprez targowych w Krakowie – Cracow Expo Center. W 1996 roku została współwłaścicielem i prezesem zarządu spółki Targi w Krakowie, która od 1997 roku organizuje Targi Książki w Krakowie. Od 2008 do 2011 roku pełniła funkcję wiceprezesa Polskiej Izby Przemysłu Targowego. Otrzymała Odznakę Honorową Zasłużony dla Kultury Polskiej, Srebrny Krzyż Zasługi i order Honoris Gratia. Rodzina: syn i córka. Zainteresowania: film, zwierzęta, genealogia, historia mennonitów.

 

Zapraszamy na 19. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie, które odbędą się 22-25 października 2015 w Międzynarodowym Centrum Targowo-Kongresowym EXPO Kraków

 

O badaniu:

Monitoring prasy, rtv, portali internetowych i mediów społecznościowych z okresu 1 stycznia do 18 września 2015 wybranych polskich wydawnictw literackich: Wydawnictwo ZNAK, Wydawnictwo Świat Książki, Wydawnictwo Literackie, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Wydawnictwo Czarne, Wydawnictwo Zwierciadło, Dom Wydawniczy Rebis, Wydawnictwo SQN, Wydawnictwo W.A.B., Wydawnictwo Egmont, Wydawnictwo MUZA, Wydawnictwo Albatros, Wydawnictwo Galaktyka, Wydawnictwo Insignis, Grupa Publicat / Dolnośląskie, Wydawnictwo Czarna Owca, Wydawnictwo Sonia Draga, Wydawnictwo Agora, Wydawnictwo Media Rodzina, Burda Książki / G+J Książki, Wydawnictwo Jedność, Wydawnictwo Iskry, Wydawnictwo Zakamarki, MDPL / Audioteka.pl, Wydawnictwo Pascal, Dom Wydawniczy Bellona, Wydawnictwo WAM, Wydawnictwo Zielona Sowa, Wydawnictwo NASZA KSIĘGARNIA, Wydawnictwo Biały Kruk, Wydawnictwo Krytyka Polityczna, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Wydawnictwo Wielka Litera, Oficyna Literacka Noir sur Blanc, Wydawnictwo Olesiejuk, Wydawnictwo Bukowy Las, Media Service Zawada, Dom Wydawniczy Rafael, Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Czerwone i Czarne, Hachette Polska, Wydawnictwo Wiatr od Morza, Wydawnictwo Nowy Świat, Wydawnictwo EMG, Wydawnictwo FILO, Wydawnictwo Pi.