W listopadzie br. na antenie zagranicznych stacji telewizyjnych ukazało się 231 przekazów odnoszących się do Polski lub Polaków. Na porzeby raportu „Zagraniczne telewizje o Polsce” IMM analizował anglojęzyczne telewizje EuroNews, CNN, BBC World, niemieckie ARD i ZDF oraz francuską TV5. Przekazy w całości poświęcone naszemu krajowi stanowiły 21 procent wszystkich monitorowanych materiałów. Wzmianki o Polsce lub Polakach pojawiły się w 19 procentach materiałów.

Większość listopadowych informacji miała charakter neutralny. Odnotowano bardzo mało materiałów zarówno o charakterze pozytywnym, jak i negatywnym. Najczęściej o Polsce informowała w listopadzie ZDF, deklasując EuroNews, dotychczasowego lidera wśród stacji najczęściej mówiących o naszym kraju. ZDF wyemitowała jedyny w całym raporcie materiał o wydźwięku negatywnym. Dotyczył on problemów z resocjalizacją trudnej młodzieży niemieckiej w Polsce.Pozytywne przekazy pojawiły się w telewizjach ZDF i TV5. Pierwsza z nich wyemitowała program o polskim uzdrowisku „Chrobry” w Kamieniu Pomorskim oraz reportaż o polskiej opiekunce starszej osoby. TV5 natomiast nadała przekrojowy reportaż o współczesnej Polsce.

Listopadowe doniesienia zachodnich telewizji koncentrowały się na tragedii, jaka wydarzyła się w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej – tego tematu dotyczyła ponad jedna trzecia wszystkim wyemitowanych w listopadzie materiałów. Zainteresowanie zagranicznych mediów przyciągneły również: polskie weto w sprawie rozpoczęcia negocjacji UE z Rosją oraz wybory samorządowe w Polsce i zwycięstwo Hanny Gronkiewicz-Waltz w wyborach na prezydenta Warszawy.

Warto wspomnieć, że listopadowa wizyta prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Wielkiej Brytanii nie została odnotowana przez żadną z monitorowanych stacji. Najprawdopodobniej media uznały, że wizyta ma tylko znaczenie dla zainteresowanych państw i nie została ona przedstawiona w kontekście europejskim.

Wypadek związany z wybuchem metanu w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej był obszernie relacjonowany przez zachodnie stacje telewizyjne. Pierwsze przekazy donosiły o zdarzeniu, a kolejne korespondencje przyniosły tragiczne informacje o coraz większej liczbie ofiar śmiertelnych. Mówiono, iż była to jedna z najpoważniejszych katastrof, które wydarzyły się w Europie. CNN w swojej relacji zauważył, że Polska ma jeden z najgorszych wskaźników bezpieczeństwa w górnictwie w Europie. We wszystkich przekazach podkreślano solidarność społeczeństwa z ofiarami i ich rodzinami oraz gotowość do niesienia pomocy.

Informacje o polskim wecie w sprawie rozpoczęcia negocjacji Unii Europejskiej z Rosją podkreślały, że Polska domaga się zniesienia rosyjskiego embarga na import polskiego mięsa, wprowadzonego pod pretekstem fałszowania zaświadczeń weterynaryjnych, oraz ratyfikowania przez Rosję Europejskiej Karty Energetycznej. EuroNews stwierdził, że polskie weto uwidoczniło brak jedności (lack of unity); dodał także, iż od czasu, kiedy do władzy doszli Kaczyńscy, stawiają oni interesy narodowe ponad europejskimi. Niemieckojęzyczne media utrzymywały swoje doniesienia w wyważonym tonie – ARD i ZDF informowały obszernie o polskim wecie i jego powodach. Francuska TV5 sięgnęła po ostrzejszy język donosząc, że negocjacje są całkowicie zablokowane, Polska odgrywa rolę „psującego nastrój” (les négociations sont totalement bloquées, la Pologne joue le „trouble-fête”).

ARD, ZDF, EuroNews i TV5 wykazały zainteresowanie wyborami lokalnymi w Polsce. We wszystkich przekazach podkreślano, ze wybory były prawdziwym testem dla rządzących od roku konserwatystów. Media oceniły wyniki wyborów z perspektywy Warszawy. Przegrana Kazimierza Marcinkiwicza z Hanną Gronikiewicz-Waltz w wyborach prezydenckich w stolicy oraz porażki Prawa i Sprawiedliwości w wielu miastach oznaczają, według relacji mediów, znaczące pogorszenie (significant setback) pozycji PiSu.

Pozostałe doniesienia zagranicznych stacji telewizyjnych były poświęcone dyrektywie usługowej (pracownicy europejscy, którzy chcą wykonywać swoją profesję w innym kraju Unii Europejskiej, będą stosować się do systemu panującego w kraju, do którego przyjeżdżają), polskim imigrantom zarobkowym, korupcyjnej propozycji złożonej Jackowi Bąkowi oraz wycofaniu polskich wojsk z Iraku. Media podejmowały również temat Radia Maryja i sprawy katyńskiej.

Interesująca jest widoczna zmiana w podejściu ZDF, publicznego nadawcy niemieckiego, do prezentowania Polski. Od czasu wizyty premiera J. Kaczyńskiego w Niemczech stacja ta nadała więcej materiałów o naszym kraju, Polakach i zwykłych problemach. W listopadzie niemieccy widzowie obejrzeli zarówno doniesienia o narodzinach pięcioraczków w Poznaniu, polskim sanatorium w Kamieniu Pomorskim, które cieszy się popularnością wśród niemieckich emerytów, jak i reportaże o rafinerii Możejki i zagrożeniach wynikających z niepewności dostaw energetycznych.

W analizie semantycznej wyemitowanych w listopadzie materiałów wyróżniają się następujące stwierdzenia – w Polsce działają media o religijnym profilu, które regularnie mieszają się do polityki, kierują swój program do ultrakonserwatywnych Polaków oraz uderzają w nacjonalistyczne oraz antysemickie tony. Polska to też pierwszy kraj spośród nowych członków Unii Europejskiej, który zdecydował się na użycie weta, i w związku z tym, według niektórych mediów, odegrała rolę „psującego nastrój”.

Nasze państwo ma jedną z najbardziej restrykcyjnych legislacji o przerywaniu ciąży, nie ma obecnie odpowiedniego klimatu dla profilaktyki HIV, a pod rządami Kaczyńskich wzrasta niechęć wobec prewencji zakażeń HIV. Inne materiały przedstawiały Polskę jako kraj, który stał się widocznym aktorem światowej gospodarki, a polska młodzież jest jedną z najlepiej wykształconych w Europie centralnej i wschodniej, ponieważ w ciągu ostatnich 10 lat liczba osób studiujących wzrosła tu trzykrotnie. Ponadto polscy pracownicy za granicą, choć to tymczasowi wygnańcy, są zmotywowani, pracowici, obecni i chętni do pracy.

„Zagraniczne telewizje o Polsce” to comiesięczny raport Instytutu Monitorowania Mediów publikowany od sierpnia 2006 r. Na potrzeby analizy IMM monitoruje, pod kątem wizerunku Polski, 24 godziny na dobę stacje CNN, EuroNews, BBC World, ARD, ZDF oraz TV5.